مطالعه‌ای تازه در آلمان نشان داده که تجربه‌ها و شرایطی که در دوران کودکی پشت سر می‌گذاریم، می‌توانند بر احتمال ابتلا به بیماری ام‌اس در بزرگسالی تأثیر بگذارند.
پیش از این هم می‌دانستیم که عواملی مثل ابتلا به ویروس اپشتین بار یا چاقی در کودکی، خطر ام‌اس را بالا می‌برند. اما این تحقیق، چند عامل دیگر را هم شناسایی کرده که مربوط به دوران کودکی هستند و ممکن است نقش مهمی داشته باشند.
این مطالعه بخشی از پروژه‌ی بزرگ پایش ملی سلامت آلمان است که در آن، تجربه‌های زندگی کودکی 576 فرد مبتلا به ام‌اس با 895 فرد سالم (که از نظر سن و جنسیت با گروه اول همسان بودند) مقایسه شد. نتایج نشان داد افرادی که در کودکی بیشتر دچار عفونت می‌شدند، در بزرگسالی بیشتر در معرض ابتلا به ام‌اس قرار داشتند. به طور دقیق، هر عفونت شدید در کودکی با 14 درصد افزایش خطر ابتلا همراه بود. این یافته از این ایده پشتیبانی می‌کند که تحریک مکرر سیستم ایمنی در سال‌های آغاز زندگی، می‌تواند باعث اختلالات ایمنی طولانی مدت شود، به‌ویژه در افرادی که از نظر ژنتیکی آمادگی ابتلا دارند.
در این پژوهش همچنین دیده شد که تجربه‌ی اتفاق‌های سخت و ناراحت‌کننده در کودکی مثل فوت یکی از والدین یا دیگر اتفاقات بزرگ و ناگهانی خطر ابتلا به ام‌اس را حدود 25 درصد افزایش می‌دهد. به گفته‌ی پژوهشگران، فشارهای روانی در سنین پایین ممکن است اثرات ماندگاری بر سیستم ایمنی و عصبی داشته باشند و بدن را برای بیماری‌های خودایمنی آماده‌تر کنند.
یکی دیگر از یافته‌های قابل توجه این بود که فرزندان مادرانی که در زمان تولدشان 30 سال یا بیشتر سن داشتند، بیش از دو برابر بیشتر از سایرین به ام‌اس دچار شده بودند. اگرچه سازوکار زیستی این ارتباط هنوز دقیقاً مشخص نیست، اما نشان می‌دهد که سن مادر در زمان بارداری هم ممکن است یکی از عوامل تأثیرگذار باشد و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
اما در مقابل همه‌ی این عوامل خطر، این مطالعه نشان داد کودکانی که در سنین پایین و نوجوانی فعالیت بدنی بیشتری داشتند، کمتر در معرض خطر ام‌اس قرار گرفتند. این یافته، شواهد بیشتری به این موضوع اضافه می‌کند که ورزش نه تنها برای سلامت جسم و روان مفید است، بلکه می‌تواند از برخی بیماری‌های مزمن مانند ام‌اس هم پیشگیری کند.
پژوهشگران تأکید کردند که هیچ یک از این عوامل به تنهایی باعث بروز ام‌اس نمی‌شوند، اما در کنار پیش زمینه‌ی ژنتیکی، می‌توانند احتمال ابتلا را افزایش دهند. آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که تشویق کودکان به تحرک، حمایت از آن‌ها در مواجهه با فشارهای روحی، و پیشگیری از عفونت‌های شدید در کودکی می‌تواند بخشی از برنامه‌های سلامت عمومی برای کاهش خطر ابتلا به ام‌اس در آینده باشد.
