مدت زمان تقریبی مطالعه 5 دقیقه
برای چندین دهه افراد مبتلا به ام‌اس عنوان کردند که لبنیات می‌تواند علائم بیماری آن‌ها را تشدید کند. اکنون محققان دانشگاه‌های بن و ارلانگن – نورنبرگ از طریق یافتن یک پروتئین خاص در شیر گاو که می‌تواند سلول‌های ایمنی را تحریک کنند که به نورون‌ها در ام‌اس آسیب برسانند، متوجه شدند که چگونه این اتفاق می‌تواند رخ دهد.
مطالعات انجام شده در مورد حساسیت به لبنیات
استفانی کورتن، محققی که از سال 2018 روی این مطالعه کار می‌کند، گفت: “ما بارها و بارها از مبتلایان می‌شنویم که هنگام مصرف شیر، پنیر یا ماست احساس بدی دارند.”
اولین گام، وارد کردن ماده خاصی در شیر بود که می‌تواند علائم ام‌اس را افزایش دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر، محققان موش‌ها را با چندین ترکیب مختلف موجود در شیر واکسینه کردند. موش‌هایی که با یک نوع پروتئین شیر به نام کازئین واکسینه شده بودند، ضعف حرکتی و گیجی را نشان دادند و تجزیه و تحلیل مغز و نخاع آن‌ها، التهاب و کاهش میلین را نشان داد، در نتیجه محققان دریافتند که کازئین عامل اصلی است. این ویژگی‌ها به طور کلی شبیه به آنچه در ام‌اس دیده می‌شود، بود. محققان بیشتر به این موضوع علاقه مند بودند که چگونه این پروتئین شیر می‌تواند باعث آسیب عصبی مرتبط با ام‌اس شود.
چوندر، محقق دیگری که روی این پروژه کار می‌کند، توضیح داد که فرضیه این است که کازئین باعث ایجاد یک پاسخ ایمنی اشتباه می‌شود. این بدان معنی است که کازئین باید شبیه همان آنتی ژن‌هایی باشد که سلول‌های ایمنی را به سمت هدف نادرست یعنی سلول‌های سالم مغز هدایت می‌کند.
چوندر گفت: ما کازئین را با مولکول‌های مختلفی که برای تولید میلین مهم هستند مقایسه کردیم. “در این فرآیند، ما با پروتئینی به نام گلیکوپروتئین شبه‌میلین (MAG) مواجه شدیم. این پروتئین از برخی جهات به طور قابل توجهی شبیه کازئین به نظر می‌رسد، به طوری که آنتی بادی‌های کازئین در حیوانات آزمایشگاهی نیز علیه MAG فعال بودند.”
ارتباط کازئین با ام‌اس
مرحله نهایی این بود که مشخص شود این پاسخ خودایمنی ناشی از کازئین در واقع در انسان نیز رخ می‌دهد؟ برای بررسی این موضوع، محققان به چگونگی رفتار این آنتی بادی‌های کازئین در بافت مغز انسان نگاه کردند.
این فرضیه تأیید شد، آنتی‌بادی‌های کازئین در سلول‌های مغزی که مسئول تولید میلین بودند تجمع کردند. به علاوه، محققان دریافتند سلول‌های ایمنی B گرفته شده از بیماران ام‌اس به طور خاصی به کازئین حساس هستند.
در این مطالعه در نهایت به این نتیجه رسید که رابطه بین لبنیات و علائم ام‌اس به دلیل وجود پروتئین کازئین در شیر است که باعث هجوم آنتی بادی‌های ایمنی می‌شود. سلول‌های ایمنی به دلیل شباهت پروتئین MAG به کازئین به اشتباه به سلول‌های خاصی در مغز حمله می‌کنند.
محققان محتاطانه به این موضوع واقف‌اند که این مکانیسم تنها در افرادی است که از قبل حساسیت به لبنیات داشته‌اند. استفانی کورتن گفت که تیم او در حال حاضر روی آزمایشی برای بیماران ام‌اس کار می‌کند که می‌تواند حساسیت آن‌ها را به کازئین شناسایی کند.
نقش کازئین در ایجاد ام‌اس
یک سوال که یافته‌های جدید مطرح می‌کند این است که حساسیت به کازئین در وهله اول چه نقشی می‌تواند در ایجاد ام‌اس داشته باشد؟
کورتن می‌گوید که مطالعات مشاهده‌ای میزان بالاتری از ام‌اس را در جمعیت‌هایی که مقدار زیادی شیر گاو مصرف می‌کنند، شناسایی کرده‌اند. بنابراین ممکن است که واکنش آلرژیک به کازئین منجر به آسیب ناخواسته آنتی بادی‌ها به سلول‌های مغز و شروع واکنش‌هایی شود که منجر به ام‌اس می‌شود.
تحقیقات بیشتری برای بررسی این سناریوی فرضی مورد نیاز است؛ همچنین کورتن اشاره می‌کند که حساسیت به کازئین به تنهایی برای ابتلا به ام‌اس کافی نیست، زیرا چندین عامل خطر شناخته شده دیگری وجود دارد که در پیشرفت بیماری دخیل هستند.
