زمان مطالعه: 10 دقیقه
اگر متوجه ریزش موی شدید بر روی برس مویتان شده‌اید یا لکه‌های پراکنده‌ای را روی پوست سر خود مشاهده کردید، ممکن است با خودتان بگویید که آیا این بخش دیگری از زندگی من با ام‌اس است. با توجه به طیف گسترده ای از علائم این بیماری، قابل درک است که افراد مبتلا به ام‌اس با خودشان بگویند که آیا کم پشتی مویشان یکی از آن علائم است. ریزش موی غیر عادی که از نظر پزشکی به عنوان آلوپسی شناخته می‌شود از علائم ام‌اس نیست. اما ریزش مو می‌تواند به علت عارضه جانبی ناشی از درمان ام‌اس یا سایر داروهای رایجی که برای بیماری های دیگر مصرف می‌شوند، باشد.
تشخیص به ام‌اس و نگرانی در مورد اینکه این وضعیت چگونه زندگی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می‌تواند ضربه‌ی روحی شدیدی را به همراه داشته باشد، همچنین استرس ناشی از آن نیز ممکن است باعث ریزش مو شود.
پنج نکته در مورد ارتباط ام‌اس و ریزش مو:
1. کم پشتی مو می‌تواند از عوارض جانبی درمان های اصلاح کننده بیماری باشد.
گاهی اوقات دسته خاصی از داروهای مورد استفاده برای درمان ام‌اس عوارض جانبی مانند ریزش مو را به همراه دارند. به عنوان مثال، ریزش مو می‌تواند با برخی از داروهای اصلاح کننده بیماری (DMTs) برای درمان ام‌اس عود کننده رخ دهد که عبارتند از:
- تری فلونوماید (Aubagio)
- اینترفرون بتا-1a (آونکس)
- اینترفرون بتا-1b (بتاسرون، ربیف)
- دی متیل فومارات (Tecfidera)
- ناتالیزوماب (تیسابری)
- فینگولیمود (گیلنیا)
- آلمتوزوماب (لمترادا)
- کلادریبین (Mavenclad)
- میتوکسانترون (نووانترون)
اگرچه محققان گزارش کرده‌اند که تقریباً یک سوم افرادی که داروهای اینترفرون بتا را در طول مطالعات مصرف می‌کنند، ریزش مو را تجربه کرده‌اند و همچنین به نظر می‌رسد که تری فلونوماید بیشتر با نازک شدن و ریزش مو مرتبط است.
خوشبختانه، ریزش مو معمولاً شدید نیست و موقتی است و نیازی به قطع مصرف دارو ندارد.
میتوکسانترون همچنین به عنوان عامل ریزش مو شناخته شده است، اما معمولاً پس از پایان درمان، موها دوباره رشد می‌کنند. بغیر از داروها، شرایط یا سبک زندگی اشتباه نیز بی‌تاثیر نیست. توجه کنید بدون مشورت با متخصص مغز و اعصاب خود، مصرف دارو ها را قطع یا دوز مصرفی خود را کم یا زیاد نکنید.
2. سایر درمان های ام‌اس نیز می‌تواند باعث ریزش مو شود.
داروهایی که باعث سرکوب سیستم ایمنی می‌شوند نیز می‌تواند منجر به مشکلاتی در نازک شدن یا ریزش مو شوند. برخی از این داروها به طور معمول برای درمان ام‌اس استفاده می‌شوند اما به طور خاص برای ام اس تایید نشده اند.
دارو ها عبارتند از:
- استروئیدها مانند دگزامتازون (دکادرون)
- آزاتیوپرین (ایموران، آزاسان)
- متوترکسات (Otrexup، Rasuvo، Trexall)
- سیکلوفسفامید (سیتوکسان)
این داروها به فولیکول های مو آسیب می‌رسانند و منجر به ریزش مو و نازک شدن مو می‌شوند. از عوامل سرکوب کننده سیستم ایمنی نیز برای شیمی درمانی استفاده می‌شود. در پیوند سلول‌های بنیادی خونساز، که مختص موارد حاد ام‌اس است، ریزش مو به عنوان یک عارضه جانبی شیمی‌درمانی برای از بین بردن سیستم ایمنی رخ می‌دهد که سپس با استفاده از سلول‌های بنیادی بازسازی می‌شود.
3. درمان یک بیماری دیگر می‌تواند باعث ریزش مو شود.
بسیاری از افراد مبتلا به ام‌اس افسردگی یا اختلالات روحی را تجربه می‌کنند. داروهای ضد افسردگی می‌توانند در سه ماه اول شروع درمان باعث ریزش مو شوند. نمونه هایی از داروهای ضد افسردگی که باعث ریزش مو می‌شوند عبارتند از بوپروپیون (ولبوترین)، فلوکستین (پروزاک) و سرترالین (زولوفت).
همچنین دارو های زیر:
- داروهای فشار خون یا بیماری قلبی، مانند پروپرانولول (ایندرال) و آتنولول (تنورمین)
- داروهای ضد تشنج مانند والپروات، لوتیراستام و پره گابالین
- داروهای ضد انعقاد خون، مانند آپیکسابان، ریواروکسابان، وارفارین (کومادین) و هپارین
- داروهای آکنه، مانند ایزوترتینوئین (آکوتان)
- داروهای اختلال تیروئید، مانند لووتیروکسین، متیمازول و پروپیل تیوراسیل
- داروهای بیماری پارکینسون، مانند لوودوپا، پرامیپکسول، روپینیرول و بروموکریپتین
ریزش موی مرتبط به این دارو ها معمولاً دائمی نیست و پس از قطع دارو یا پایان درمان، موها دوباره رشد خواهند کرد.
4. ریزش مو ممکن است ناشی از یک بیماری به غیر از ام‌اس باشد.
اگرچه ام‌اس به خودی خود باعث کم پشت شدن موها نمی‌شود، اما بیماری های دیگر ممکن است باعث ریزش مو شوند مانند ریزش مو منطقه ای که یک بیماری خود ایمنی است.
سایر شرایطی که می‌توانند باعث ریزش مو شوند عبارتند از:
- اختلالات تیروئید
- عفونت های پوست سر
- سایر بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید
- برخی از اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک
- تریکوتیلومانیا (شرایطی که در آن فرد با اختیار خود موهای خود را می‌کند)
5. علت اصلی ریزش مو ممکن است از بیماری نباشد.
- افزایش سن
- تغییرات هورمونی
– بارداری
– ریزش مو پس از زایمان 2 تا 4 ماه پس از زایمان ممکن است (40 تا 50 درصد از زنان)
– یائسگی
– قطع مصرف قرص های ضد بارداری
- ژنتیک
- جراحی یا بیهوشی عمومی
- سبک زندگی که می‌تواند منجر به ریزش مو شود؛ مثلا:
- استرس
- تغذیه نامناسب یا کاهش وزن قابل توجه
- رژیم غذایی کم پروتئین
- کمبود امگا 3 و 6
- کمبود ویتامین D
- کمبود آهن
- کمبود ویتامین B
- ریزش موی کششی (ریزش مو ناشی از سفت بستن مو)
هرگز مصرف داروهای مربوط به ام‌اس را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید. قطع خود به خودی می‌تواند باعث عود بیماری شود. پزشکتان می‌تواند به شما کمک کند تا دلیل احتمالی ریزش مو و بهترین روش درمان آن را پیدا کنید.
روش هایی برای بهبود رشد مو
درمان‌های اثبات‌شده زیادی برای ریزش مو وجود ندارد، اما مواردی وجود دارد که می‌توانید برای بهبود سلامت موهای خود انجام دهید:
- با موهای خود با ملایمت رفتار کنید. از رنگ کردن یا سفت بستن مو های خود خودداری کنید.
- مراقب پوست سر خود باشید. برای افزایش جریان خون و تحریک خون رسانی، کف سرتان را به آرامی ماساژ دهید.
- به ساقه موهایتان نرم کننده بزنید.
- اگر فکر می‌کنید ریزش موی شما ناشی از استرس می‌باشد، کاهش استرس و مدیتیشن ذهن آگاهی را امتحان کنید.
- اگر تحت درمان با شیمی درمانی هستید، از پزشک خود در مورد کلاه یخ سوال کنید. این کلاه می‌تواند ریزش مو را در طول شیمی درمانی کاهش دهد.
- مطمئن شوید که یک رژیم غذایی متعادل دارید:
اسیدهای چرب ضروری، به ویژه امگا 3، نقش کلیدی در سلامت پوست، مو و ناخن شما دارند که در ماهی‌های چرب مانند سالمون، ماهی تن و ماهی خال مخالی، روغن بذر کتان و برخی مغزها مانند گردو و بادام یافت می‌شوند.
ویتامین‌های B6، B12 و اسید فولیک برای سلامت مو مهم هستند (اگرچه باعث رشد مو نمی‌شوند).
اگر رژیم کاملا گیاهخواری یا وگان را رعایت می‌کنید، مصرف مکمل B12 را فراموش نکنید.
غذاهای حاوی B6 که در موز، سیب زمینی و اسفناج هستند، مصرف کنید.
می‌توانید اسید فولیک را با مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه، به ویژه مرکبات و گوجه فرنگی، لوبیا و عدس دریافت کنید.
پروتئین همچنین برای حفظ سلامت موهای شما حیاتی است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشنهاد می‌کند که 0.83 گرم بر کیلوگرم پروتئین در روز کافی است. ماهی، سبزیجات سبز پخته شده، آووکادو، محصولات سویا، حبوبات، غلات کامل، آجیل و دانه ها همگی منابع خوبی هستند.
مواد معدنی کمیاب مانند آهن، منیزیم، روی و بیوتین نیز می‌توانند بر روی مو تأثیر بگذارند. آزمایش خون بگیرید تا بررسی شود که کم خونی ندارید.
صبر داشته باشید اکثر ریزش مو ها به مرور زمان متوقف می شود و مجددا رشد خواهند کرد.
